Biznes Plan, pojęcie, które „straszy” osoby, które chcą startować ze swoją firmą. Jest potrzebny czy nie? Jak go zrobić? Do czego służy? Czy trzeba się go sztywno trzymać? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w tym wpisie, do którego zainspirował mnie Europejski wykład otwarty.
Co to jest w ogóle BP? To szczegółowy plan działania firmy oraz ocena bieżacej i przyszłej jej sytuacji. To dokument zawierający stosowne analizy, narzędzia i sposoby realizacji zamierzonych celów.
Biznes Plan powinien odpowiadać na kilka pytań: co zrobić? w jakim czasie? w jaki sposób? przy pomocy jakiś środków i nakładów?
Co wyróżnia dobry Biznes Plan?
konkretność,
czytelność/przejrzystość,
kompleksowość,
wiarygodność zgromadzonych danych, (wraz ze źródłem każdej danej),
elastyczność – BP nie jest tworzony raz na całe życie! Można przygotować 2 warianty BP: bardziej i mniej optywmistyczny.
CZĘŚCI SKŁADOWE BIZNES PLANU:
Charakterystyka firmy i kompetencje jej założyciela:
tutaj zawieramy podstawowe informacje – czy nasza firma będzie jednoosobową działalnością gospodarczą, czy sp.zo.o, czy spółką cywilną, a może jawną. Czyli określamy formę prawną firmy, a następnie jej misję i przedmiot działaności.
Wpisujemy również cele działalności na najbliżesz lata i uzasadnienie wyboru branży.
Dokumentujemy również nasze kwalifikacje do jej prowadzenia oraz szanse i ryzyko związane z uruchomieniem naszej firmy. To szczególnie wtedy, kiedy chcecie się ubiegać o finansowanie.
Charakterystyka produktu lub usługi:
W tej częście opisujemy szczegółowo produkt lub usługę, którą chcemy sprzedawać, czyli zastosowanie, walory użytkowe, dane techniczne, dostępność, innowacyjność (tu – jeśli dotyczy to naszego produktu oczywiście) itd. Jeśli są potrzebne to wskazujemy również wszystkie wymagana licencje lub zezwolenia do wprowadzenia naszego produktu na rynek.
Analiza otoczenia i konkurencji
Trzeba poznać rynek, który chcemy zdobyć! Wiedzieć jaki jest duży i jak dynamiczny, czy mamy konkurencję i ją poznać. W dzisiejszych czasach raczej na pewno ją mamy, bo jest już wokół praktycznie wszystko. Trzeba również poznać oczekiwania klientów, którzych chcemy pozyskać. Nie obejdzie się bez poznania dostawców, ich siły przetargowej, potencjału wytwórczego, sytuacji finansowej.
Analiza rynku powinna odpowiadać na pytania:
Rynek, na który chcesz trafić: Jaki jest jego potencjał? Jaka jest dynamika rozwoju? Gdzie jest ten rynek (lokalizacja)?
Odbiorca, klient do którego chcesz dotrzeć: Czy znajdziesz na tym rynku swoich odbiorców? Czy znasz swojego idealnego klienta?
Konkurencja: Czy wiesz co ma konkurencja? Kim jest Twój największy konkurent? Czy znasz jego mocne i słabe strony? Czym się od niego wyróżniasz?
Jakich narzędzi użyć, żeby nie zapłacić dużo, a zebrać jak najwięcej informacji? Stwórzcie i przeprowadzcie ankiety (można je zrobić również w internecie), zróbcie wywiady ze swoimi potencjalnymi klientami, ale nie tylko. Obserwujcie klientów i rynek, choćby za pomocą danych statystycznych, które są dostępne na stronie Urzędu Statystycznego. Śledźcie informacje prasowe, szukajcie w internecie. Skorzystajcie z analizy SWOT – (strengths, weaknesses, opportunities and threats), czyli analizy mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń. Tę analizę możecie zrobić zarówno dla rynku jak i dla produktu, konkurencji, strategii. Wkrótce pojawi się wpis na ten temat.
Oczywiście zawsze możecie skorzystać z firm badawczych, ale to już jest koszt. Możecie też skorzystać ze specjalistów pomagających w tworzeniu Biznes Planu. To ma duże znaczenie szczególnie kiedy Wasz Biznes Plan ma startować w konkursie na dofinansowanie. Wtedy warto zainwestować w specjalistę, który przejrzy i powie czego brakuje, co poprawić.
Plan działań marketingowych
Jeśli już przeszłyście przez powyższe to warto zbudować wstępny plan działań marketingowych. Wstępny, bo po jego wprowadzeniu, trzeba obserwać, sprawdzać czy działa, a jeśli nie to – modyfikować! Plan działań marketingowych ustalcie w obszarze:
produktu – tu opisujemy dokładnie jego cechy, wizerunek, opakowanie, serwis – jednym słowem to, jak go chcemy sprzedawać,
cen, rabatów – już na tym etapie warto ustalić ceny, rabaty jakimi chcecie się posługiwać,
odbiorców– w tym miejscu definiujecie kanały sprzedaży, lokalizację, obsługę klienta itd., wszystko co dotyczy dostarczenie produktu do klienta i jego obsługi,
dystrybutorów – tu definiujecie z jakimi hurtowniami chcecie pracować, jakim transportem dowozić i sprawdzacie stan zapasów (oczywiście jeśli Was to dotyczy;)
promocji – w tym punkcie opracowujecie plan reklamy, targów, wystaw, czy sprzedaży internetowej. Szczegóły zależą od specyfiki Waszej firmy.
Plany rzeczowe, czyli działania operacyjne
W tej części tworzycie plan sprzedażowy lub sposób świadczenia usług, a jeśli coś będzicie produkowały to opisujecie produkcję i szacujecie ilość produkcji. W tym punkcie również opisujemy:
nakłady inwestycyjne, żródło dofinansowania i inwestycji, zaopatrzenie, zatrudnienie i płace oraz remonty i inwestycje.
Oczywiście wszystko zależy od tego co chcecie robić, bo z pewnością nie wszystkie punkty będą Was dotyczyły.
W Biznes Planie powinno znaleźć się słowo na temat zarządzania, jeśli to większa spółka. Wtedy należy opisać Radę zarządzającą, strukturę organizacyjną i techniki zarządzania.
I tak dochodzimy do tej części, która, przynajmniej dla mnie, byla zawsze najtrudniejsza, czyli do
Planu Finansowego, który jest niezbędnie konieczny, bo pokazuje czy nasz biznes, mówiąc potocznie – „się spina”:)
Ta część powinna odpowiadać na pytania :
Jakie będa szacunkowe koszty uruchomienia firmy?
Jakie będą ewentualne zyski?
Jakie są prognozy na przyszłość?
Dla małego przedsiębiorstwa, ta część powinna zawierać:
ceny usług, produktów
szacunkową ilość sprzedaży tychże
ceny materiałów, towarów
początkowe nakłady inwestycyjne związane z uruchomieniem firmy
szacunkowe koszty bieżące (czynsz za lokal, opłaty za media …)
forma opodatkowania działalności (podatek liniowy, ryczałt …)
plan przychodów z działalności (tabelka w excel).
Mam nadzieję, że teraz szkielet już będziecie w stanie zrobić same. A jeśli się na to nie zdecydujecie to zawsze możecie skorzystać ze specjalistów pomagających w tworzeniu Biznes Planu. To ma duże znaczenie szczególnie kiedy Wasz Biznes Plan ma startować w konkursie na dofinansowanie. Wtedy warto zainwestować w specjalistę, który przejrzy i powie czego brakuje, co poprawić.
Osobiście miałam już okazję pisać biznes plan firmy turystycznej, którą stworzyliśmy w grupie studentów Zarządzania i Marketingu na zakończenie roku 🙂 Został zaliczony, ale nigdy nie został zrealizowany. Wam życzę efektywnych biznes planów, które wprowadzicie w życie i będziecie modyfikowały zgodnie z rozwojem firmy i trendami rynkowymi!
Wkrótce wpis o analizie strategicznej SWOT. Zapraszam do śledzenia bloga!
