Mam nadzieję, że już wypoczęłyście/liście po szampańskiej zabawie sylwestrowej i macie chęć usiąść do czytania:) Mam dla Was artykuł, który traktuje o stresie, dotyczącym nas wszystkich. Myślę, że dobrze dowiedzieć się jak go rozpoznać i jak się od niego uwolnić, jeśli to w ogóle możliwe.
Autorką tego artykułu jest Kasia Malinowska, o której czytałyście już na moim blogu, miałam przyjemność zamieścić wywiad z nią jakiś czas temu. Zapraszam do lektury!
Kasia Malinowska
WOLNA OD STRESU
Jak na NIEGO reagujesz? Jakie emocje odczuwasz kiedy się pojawia? Czujesz złość czy lęk? Gniew, a może niepokój? Jak reaguje Twoje ciało? Przyśpieszony oddech? Spocone dłonie? A może ściśnięty żołądek ?
STRES, bo o nim mowa, jest obecny w naszym codziennym życiu. Wiążą się z nim rozmaite objawy o różnym gatunku i nasileniu. Każda z nas reaguje na stres inaczej (niektóre kobiety nie są w stanie nic jeść, inne impulsywnie się objadają). Czym tak naprawdę jest stres? Po co się pojawia? O czym nas powiadamia? Przed czym chroni? Do czego nawołuje?
OK, po kolei …
STRES definiowany jest w psychologii jako dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki a wymaganiami sytuacji, charakteryzująca się brakiem równowagi psychicznej i fizycznej. Jest on naszą reakcją na czynniki wywołujące napięcie nerwowe. Jego pojawienie się gwałtownie wytrąca nas ze stanu równowagi. Nie bez powodu często do opisania stresu używamy metafor, które idealnie odzwierciedlają ten stan. Mówimy np.: ‘czuję, że usuwa mi się grunt pod nogami’ lub ‘mam wrażenie jakbym dostała obuchem w głowę’.
W powszechnym odbiorze stres uznawany jest za zjawisko szkodliwe. W rzeczywistości działanie niepożądane przynosi jedynie stres zbyt silny (czyli taki, który przekracza nasze możliwości adaptacyjne) lub zbyt długotrwały.
HANS SELYE (fizjopatolog i endokrynolog) wyróżnił 3 FAZY STRESU
1.FAZA ALARMOWA – występuje na samym początku; towarzyszy jej zaskoczenie i niepokój z powodu braku doświadczenia i konfrontacji z nową sytuacją.
2.FAZA PRZYSTOSOWANIA (nazywa często fazą odporności). W tej fazie nasz organizm uczy się skutecznie i bez nadmiernych obciążeń radzić sobie ze stresem. Jeśli poradzimy sobie z trudną sytuacją, wszystko wraca do normy, jeśli nie …następuje faza trzecia
3.FAZA WYCZERPANIA – pojawia się kiedy doświadczamy przewlekłego stresu, który prowadzi do wyczerpania naszych zasobów odpornościowych. To z kolei prowadzi do chorób psychosomatycznych, a w szczególnych wypadkach nawet do śmierci.
W 1967 roku, dwaj psychiatrzy z Washington University w Seatle THOMAS HOLMES i RICHARD RAHE ogłosili koncepcję stresu bazującą na pojęciu STRESORA (czyli bodźca, który wywołuje stres). Opracowali oni skalę 43 wydarzeń życiowych i zbadali względną siłę działania sytuacji stresujących, przypisując bodźcowi odpowiednią wartość umowną jednostek stresu w skali od 1 do 100. Oto pierwsza piątka najsilniejszy stresorów w naszym życiu:
- Śmierć bliskiej osoby
- Rozwód
- Ślub
- Utrata pracy
- Zmiana pracy
Warto pamiętać, że nasza reakcja na stres to informacja zwrotna, to pewien sygnał, odklejony plasterek, którym wcześniej zakleiliśmy jakąś ranę. Za tą reakcją zawsze kryją się bardzo konkretne emocje np. gniew, złość, lęk, niepokój, osamotnienie, zazdrość. One pojawiają się kiedy ktoś przekracza Twoje granice lub narusza Twoje wartości. Czasami reagujesz w ten sposób, gdy sytuacja nie przebiega po Twojej myśli lub gdy ludzie zachowują się inaczej niż tego oczekujesz. A zatem, obserwuj jak reagujesz i na co reagujesz. Emocje często pojawiają się bardzo szybko i nie mamy czasu żeby zainterweniować i zapanować nad naszym stanem. Kiedy pojawia się faza alarmowa stresu odłączony zostaje umysł logiczny, nasze logiczne rozumowanie i oddajemy wtedy zarządzanie emocjom i ciału. Stąd tak zwane zbrodnie w afekcie, słyszałaś o nich, prawda? Ważne jest abyś nauczyła się rozróżniać swoje emocje i stopień ich intensywności. Zdecydowanie łatwiej będzie Ci je nazywać i stosownie reagować.
ĆWICZENIE 1 – praca z emocjami
Pomyśl sobie o emocji, którą wywołuje w Tobie stres np. ZŁOŚĆ. Przypomnij sobie konkretną sytuację, która wywołała w Tobie dokładnie takie uczucie. Poczuj to, zobacz. Jak silnie odczuwasz złość? Gdybyś miała ją umiejscowić na sakli od 1do 10, to gdzie byłaby Twoja złość? Jaką wartość byś jej przypisała? Jakiego koloru jest Twoja złość? Gdzie ją odczuwasz? Czym się objawia? Bólem żołądka a może napięciem w karku? Jak myślisz, po co pojawiła się złość? O czym Cie zawiadamia? Przed czym ostrzega? Do jakiego działania Cię nawołuje? Czego masz zaprzestać? Co musiałabyś zrobić w tej konkretnej sytuacji żeby złość minęła? Jak inaczej , niż za pomocą złości, mogłabyś załatwić to o czym złość Ci przypomina? Co byś musiała zrobić żeby złość się w ogóle nie pojawiła?
*Jeśli możesz, wykonaj to ćwiczenie z zamkniętymi oczami. Obrazy, które pojawią się pod Twoimi powiekami będą bardziej intensywne, a to z kolei sprawi, że odczujesz silniejsze emocje.
ĆWICZENIE 2 – koło życia
A teraz zaproponuję Ci ćwiczenie, które ułatwia spojrzenie z lotu ptaka na swoje życie i jest niezwykle przydatne w poszukiwaniu równowagi. Weź proszę kartkę papieru i narysuj na niej koło. Następnie podziel je na osiem pól reprezentujących ważne dla Ciebie obszary życia (np. rodzina, praca, pasja, podróże, przyjaciele etc.) Zaznacz swój poziom zadowolenia na dzień dzisiejszy w skali od 1 do 10. Przy wyborze nie myśl zbyt długo, kieruj się emocjami.
A teraz zastanów się jak będzie wyglądać podroż? Czy Twoje koło wprawione w ruch będzie się swobodnie toczyć czy regularnie upadać ? Przyjrzyj się uważnie swojemu życiu. W których obszarach chciałabyś zwiększyć swoje zadowolenie? Co możesz zrobić żeby to osiągnąć? Pamiętaj, że osiągniecie spełnienia nie oznacza osiągnięcia 10 w każdym z obszarów. Wpisz datę i koniecznie powtórz to ćwiczenie za jakiś czas.
Na koniec ROBERT EPSTEIN (amerykański profesor psychologii) i jego 6 złotych rad:
- UMIEJĘTNIE ZARZĄDZAJ CZASEM. Stwórz mały plan, codziennie rano przeznacz kilka minut na zaplanowanie dnia. Stwórz duży plan gdyż planowanie przyszłości pozwala mieć większe poczucie kontroli nad własnym życiem.
- PROWADŹ ZDROWY TRYB ŻYCIA. Wypoczynek i relaks ułatwią Ci walkę z przeciwnościami losu. Alkohol, papierosy i brak snu degradują Twoje siły i zasoby do radzenia sobie ze stresem.
- ZACHOWAJ RÓWNOWAGĘ ŻYCIOWĄ I DYSTANS. Kluczem do szczęśliwego, wolnego od stresu życia jest umiar we wszystkim co się robi. Pamiętaj, nie jesteś maszyną! Nie ignoruj oznak zmęczenia! Musisz zadbać o czas wolny! Mądre chińskie przysłowie mówi: „Jest czas łowienia ryb i czas suszenia sieci”.
- KONTROLUJ UMYSŁ. Nie zadręczaj się problemami. Myśl, że masz możliwości i potencjał do poradzenia sobie z przeciwnościami losu.
- MIEJ CZAS DLA RODZINY I PRZYJACIÓŁ. Pielęgnuj relacje, które w sytuacjach kryzysowych są nieocenionym źródłem wsparcia.
- UODPORNIJ SIĘ. Ćwiczenia fizyczne oraz techniki relaksacyjne sprawią, że stawisz czoła stresowi, nie czując się wcale zestresowaną ! 🙂
Ps. W związku z początkiem Nowego Roku, życzę Wam świadomości swoich emocji oraz dbałości o swój dobrostan!
Pozdrawiam noworocznie
Kasia Malinowska
O autorce dowiesz się z tego posta:
